حوزه خدیجه کبری ( سلام الله عليها ) اصفهان

همان گونه که روایات تأکید می کنند، او از نوادگان و از نسل «ابوسفیان» است و به همین دلیل هم به او «سفیانی» گفته می شود؛ گرچه در مورد نام پدرش، بین اینکه «عنبسه» یا «عتبه» یا «معاویه» یا «یزید» باشد، اختلاف نظر وجود دارد، از امام علی(ع) روایت است که ایشان فرمود:

پسر جگرخوار از سرزمین بی آب و علف خارج می شود… نامش عثمان و نام پدرش عنبسه و از نسل ابوسفیان است.10

در حدیث دیگری از شیخ طوسی آمده است که سفیانی از فرزندان «عتبة بن ابوسفیان» است.11

امام علی(ع) در نامه ای به «معاویه»، سفیانی را از شمار آنان دانسته و فرموده است:

مردی از فرزندانت شوم و ملعون و بی نزاکت و تیره دل و بیمار و قسیّ القلب است و خداوند رحمت و عطوفت را از دل او گرفته است، گویی اکنون او را می بینیم. مادرش از قبیلة بنی کلب است و اگر بخواهم نام او را می گویم و توصیف می کنم، او فرزند کسی است که سپاهی را به مدینه گسیل می دارد. آنها وارد آن شهر می شوند و به قتل و کشتار و هتک حرمت و تجاور می پردازند و از میان آنها مردی پرهیزکار و مخلص پا به فرار می گذارد… .12

از امام باقر(ع) روایت شده که او از نسل «خالد بن یزید بن ابوسفیان» است.13

و از امام علی بن الحسین(ع) نقل شده که حضرت او را از فرزندان «عنبسة بن ابوسفیان»14 به شمار آورده و برخی روایات نام او را «عبدالله»15 گفته اند که این مطلب نزد علمای اهل سنّت مشهور است. امّا رأی مشهور این است که نام او «عثمان» از فرزندان «عنبسة ابن ابوسفیان» است و همه می دانند که ابوسفیان پنج فرزند به نام های «عتبة»، «معاویه»، «یزید»، «عنبس» و «حنظله» داشت.

چیزی که در مورد آن در تمام این روایات اتّفاق نظر وجود دارد. این است که او از نوادگان ابوسفیان بوده و قدر به یقین هم همان است.

اقدامات سفیانی

با بررسی و مطالعة دقیق احادیث اهل بیت(ع) در مورد زمان خروج سفیانی و جریان های هم زمان آن درمی یابیم که این حرکت، حرکتی سریع و برق آسا بوده و فاصلة زمانی چندانی با ظهور امام مهدی(ع) ندارد امام صادق(ع) مدّت زمان خروج او را از ابتدا تا آخر 15 ماه ذکر نموده اند که او 6 ماه آن را به جنگ می پردازد و هنگامی که مناطق پنج گانه «دمشق»، «اردن»، «حمص»، «حلب» و «قنسرین» را تصرّف کند؛ دقیقاً 9 ماه و نه یک روز بیشتر حکومت می کند.16 برخی روایات دورة حکومت او را به اندازة مدّت بارداری یک زن (یعنی 9 ماه) دانسته اند و با توجّه به این دوره و جنگ ها و فتح های او در آن مدّت کوتاه و فرجام او به دست سپاهیان امام زمان(ع)، به این نتیجه می رسیم که این رویدادها بسیار سریع و برق آسا روی می دهد. در اینجا به اختصار و نه مفصّل به ذکر کارها و اقدامات او می پردازیم زیرا که روایات صحیحه در مورد جزئیات آن رویدادها اختلاف نظر دارند.

1. کشتار علویان و شیعیان اهل بیت(ع)

علویان در طول تاریخ یا بر ظلم و انحراف شوریده اند یا مانند آتشفشانِ خاموش و هر لحظه منتظر فرصت مناسب بوده اند. هیچ گاه آتش و انقلاب آنان خاموش نشده و همواره نشانه های شعله و دود این آتش پدیدار بوده است. بنابراین می بینیم که حاکمان بدسرشت، علویان و شیعیان اهل بیت(ع) را در رأس مخالفان خود قرار می دادند و علویان و شیعیان این مضمون را از گفتار ائمه(ع) دریافته اند. امام صادق(ع) می فرماید:

ما و خاندان ابوسفیان دو خانواده ایم که به خاطر خدا دشمن هم شدیم. ما می گفتیم خداوند راست می گوید و آنها می گفتند: دروغ می گوید، ابوسفیان با پیامبر(ص) جنگید، معاویة بن ابی سفیان با علی(ع)، یزید بن معاویه با حسین بن علی(ع) و سفیانی هم با قائم(عج) می جنگد.17

پیروان و دوستداران آنها نیز چنین سرنوشتی داشتند و راه آنان را ادامه دادند و با مشکلات و دشواری های بسیاری در طول تاریخ دست و پنجه نرم کردند و برای درک بهتر این مصیبت ها، تنها مراجعه به کتاب مقاتل الطّالبیین ابوالفرج کفایت می کند. با مطالعة تاریخ تشیّع و علویان درمی یابیم که اعمال و رفتار و کردار سفیانی چیز جدیدی نیست بلکه او نیز همانند حاکمان ظالم و ستم پیشة گذشته راه قتل و تبعید و شکنجه اختیار می نماید، از امام صادق(ع) روایت است که می فرماید:

روزی را می بینم که سفیانی وارد کوفه شده و ندا می دهد: هر کس سر یکی از شیعیان علی را بیاورد هزار درهم جایزه می برد، و همسایه علیه همسایه می شود و می گوید فلانی جزو آنهاست و گردنش را می زند و هزار درهم می گیرد، و حکومتتان در آن موقع تحت سیطرة فاسدان قرار می گیرد.