حوزه خدیجه کبری ( سلام الله عليها ) اصفهان

اتق شَر مِن اَحسنت اِلیه

• ترجمه: «از زیان و آسیب آن‌که بدو نیکویی کرده‌ای پرهیز کن.» امثال و حکم - دهخدا
• تمثیل: «گفت حق است این ولی ای سیبویه// اتق شر من احسنت الیه» جلال‌الدین محمد بلخی
• مشابه: «سزای نیکی بدی است.»
• مشابه: «با هرکه دوستی خود اظهار می‌کنم// خوابیده‌دشمنی است که بیدار می‌کنم»

اتقوا فِراسَة‌المؤمِن

• ترجمه: «بپرهیزید از تیزمغزی مؤمنان» امثال و حکم - دهخدا
• تمثل: «تو اگر مؤمنی فراست کو// ور شدی مؤتمن حراست کو// فال مؤمن فراست نظر است// وین زتقویم و زیج ما بدر است// مؤمن از رنگ چهره برخواند// هرچه دانا زدفترش داند// دل مؤمن بسان آینه است// همه نقشی در آن معاینه است» اوحدی

اتقوا مِن غَضَب الحَلیم

• ترجمه: «از خشم بردباران پرهیز کنید.»
• مترادف: «از آن مترس که های و هو دارد// از آن بترس که سر بتو دارد»
• تمثیل: «بگاه صلح سبک‌روح‌تر زحلم شجاع// به‌روز حرب گرانمایه‌تر زخشم حلیم» رونی

اتقو مِن مَواضِع التهم

• ترجمه: «از بهتان‌گاه‌ها اجتناب ورزید» امثال و حکم - دهخدا
• مترادف: «جایی منشین که چون نهی پای// تهمت‌زده خیزی از چنان جای// صوفی که رود به‌مجلس می// وقتی بچکد پیاله بر وی// چون شهره شود عروس معصوم// پاکی و پلیدیش چه‌معلوم» امیر خسرو
• مترادف: «چو من خلوت‌نشین باشم تو مخمور// زتهمت، رأی مردم که شود دور» نظامی

اجع کَلبَک یتعبک

• ترجمه: «سگ خویش گرسنه دار تا از دنبال تو آید» امثال و حکم - دهخدا
• مشابه: «اسب فربه شود، شود سرکش» سنائی
• تمثل: «آلت اِشکار جز سگ را مدان// کمترک انداز سگ را استخوان// زان‌که سگ چون سیر شد سرکش شود// کی سوی صید و شکاری خوش رود» جلال‌الدین محمد بلخی

احذر مباسطة‌الملوک

• ترجمه: «از بساط پادشاهان دوری کن»
• مترادف: «از صحبت پادشه بپرهیز// چون پنبهٔ نرم زآتش تیز» نظامی

أحذر من غراب

• ترجمه: «ترسنده‌تر از کلاغ» امثال و حکم - دهخدا
• تمثل: «بودم حذور همچو غرابی برای آنک// همچون غراب جای گرفتم در این خراب» مسعود سعد سلمان

اَحسَن‌الشعر، یا اعذب‌الشعر اکذبه

• ترجمه: «شعر هرچه به‌دروغ نزدیک‌تر زیباتر»
• تمثل: «در شعر مپیچ و در فن او// چون اکذب اوست احسن او» نظامی

اُحْسِن اٍلی مِن اساء

• ترجمه: «با آن‌که بدی کرده نکویی میکن» امثال و حکم - دهخدا
• مشابه: «بَدان‌را نیک دارید ای عزیزان// که خوبان خود عزیز و نیک‌روزند» سعدی
• تمثل: «بدی را بدی سهل باشد جزا// اگر مردی احسن الی من اسا» سعدی

احمق من هبنقه

• ترجمه: «احمق‌تر از هبنقه»
• شرح: هبنقه از حمقای مشهور عرب است که وقتی گردن‌بندی به‌خود آویخت. پرسیدند: این تورا به‌چه‌کار است؟ گفت: تا با دیگران عوض نشوم.»

أخوک من صدقک النصیحة

• ترجمه: «برادر تو آن‌کس باشد که تورا پند دهد»
• مترادف: «برادر تو آن‌کس باشد که عیب تو از تو نپوشد» امثال و حکم - دهخدا

ترجمه: «ادبی که در نهاد مرد باشد نیکوتر از ادبی است که از راه درس‌خواندن کسب شود.»

• مشابه: «بربسته دگر باشد و بررسته دگر»
• تمثل: «ملک بربسته چنان باشد ضعیف// ملک بررسته چنان باشد شریف» جلال‌الدین محمد بلخی
• معنی: فطری و طبیعی از مصنوعی بهتر است.

ادخلوالبیوت من ابوابها

• ترجمه: «از در خانه‌ها وارد منازل شوید»
• مشابه: «کار را از راه درست انجام دهید»
• تمثل: «گر همی جویید دُر بی‌بها// ادخلوالابیات من ابوابها» جلال‌الدین محمد بلخی
• معنی: هرکاری را باید از راه و طریق مخصوص به‌خود آغاز نمود.

إذازل العالِمُ زل بزلته العالَمٌ

• ترجمه: «پای‌لغز دانشمندان پای‌لغز جهان است» امثال و حکم - دهخدا
• مشابه: «هرچه بگندد نمکش می زنند// وای به‌وقتی که بگندد نمک»

إذا ساء فعل المرء ساءت ظنونه

• ترجمه: «تبه‌کاران بدگمان باشند» امثال و حکم - دهخدا