نیاز موجود زنده به رزق در همه ی احوال
روزی رسان همه موجودات فقط خدای بزرگ می باشد پس شایسته است این موضوع مطرح شود که این خالق بزرگ حتی در غیر از این دنیای مادی و در سرایی دیگر هم مخلوقات خویش را فراموش نکرده و در آنجا هم رازق و روزی رسان همه مخــلوقات خــویش می بــاشد . (بــرای پی بــردن به این موضوع به فرمایشات رسول اکرمr توجه کنید که می فرمایند : «هرگاه گرسنه و تشنه می شوید بـه خـاطر آورید گرسنگی و تشنگی روز قیامت را ، که آن روز بسیار طولانی است . همه گرسنه و تشنه بعد از فراغ یا به بهشت می روند یا به جهنم . اگر به بهشت بروند از طعام و شربت جنت می خورند که خداوند در این مورد می فرماید : «فَـأَصْحـابُ الْمَيْمَنـَةِ ما أَصْحابُ الْمَيْمَنَةِ … وَ فاکِهَةٍ مِمَّا يَتَخَيَّرُونَ * وَ لَحْمِ طَيْرٍ مِمَّا يَشْتَهُونَ[1] : » و اگر خدایی ناکرده به جهنم بروند باز در آنجا هم نیاز به غذا دارند وگرسنه می شوند . آن ها گروه جپ و گناهکارانند که قرآن درباره شان فرموده : « وَ أَصْحابُ الشِّمالِ ما أَصْحابُ الشِّمالِ * فِي سَمُومٍ وَ حَمِيمٍ * وَ ظِلٍّ مِنْ يَحْمُومٍ * لا بارِدٍ وَ لا کَرِيمٍ * إِنَّهُمْ کانُوا قَبْلَ ذلِکَ مُتْرَفِينَ »
[2]>چون گرسنگی همچنان آزارشان می دهد الجوع الجوع می زنند ، در اینجا است که مالک دوزخ به آنان رزق جهنمی می دهد که آن درختی است بسیار بزرگ و در وسط جهنم که در مقابل درخت طوبی روئیده است (درخت طوبی در بهشت روئیده است ) : « لَآکِلُونَ مِنْ شَجَرٍ مِنْ زَقُّومٍ * فَمالِؤُنَ مِنْهَا الْبُطُونَ * فَشارِبُونَ عَلَيْهِ مِنَ الْحَمِيمِ * فَشارِبُونَ شُرْبَ الْهِيمِ »[3] از میوه ی این درخت زقوم که بسیار تلخ و پُر خار است در دهان جهنمیان می اندازند و آن ها از شدت گرسنگی آن میوه ها را می خورند و شکمهایشان پُر می شود و این هم رزق و روزی جهنمیان است . مقصود از این فرمایشات این است که انسان در هر کجا باشد نیازمند به رزق و روزی است و خداوند تبارک و تعالی روزی رسانی او را تعهد نموده است .
« أَمَّنْ هذَا الَّذِي يَرْزُقُکُمْ إِنْ أَمْسَکَ رِزْقَهُ بَلْ لَجُّوا فِي عُتُوٍّ وَ نُفُورٍ »[4] «کيست آن که به شما روزى دهد اگر [خدا] روزى خود را [از شما] بازدارد؟ [نه!] بلکه در سرکشى و نفرت پافشارى کردند.» آری خداوند روزی رسان کلیه موجودات است و هر لحظه افاضه اش به همه ی موجودات می رسد حتی بعضی از موجودات هستند که قادر نیستند رزق خود را حمل کنند . ولی روزی آن ها از طرف خداوند تضمین شده است چنانچه در قرآن کریم آمده : « وَ کَأَيِّنْ مِنْ دَابَّةٍ لا تَحْمِلُ رِزْقَهَا اللَّهُ يَرْزُقُها وَ إِيَّاکُمْ وَ هُوَ السَّمِيعُ الْعَلِيمُ »[5] « و چه بسيار جاندارانى که نمىتوانند متحمّل روزى خود شوند. خداست که آنها و شما را روزى مىدهد، و اوست شنواى دانا.» [6] )
در تفسیر این آیه صاحب نمونه گفته که « کسانی بودند که به زبان حال یا زبان قال می گفتند اگر ما از شهر و دیار خود هجرت کنیم ، چه کسی به ما روزی می دهد . قرآن می فرماید غم روزی را نخــوریــد و ننــگ ذلت اســارت را نپــذیریــد ، روزی رسان خداست ، نه تنها شما ، بلکه بسیاری
جنبندگانی هستند که حتی نمی توانند روزی خود را حمل کنند و هرگز ذخیره ی غذایی در لانه ی خود ندارند و هر روز نـو روزی نـو می خـواهند ، امـا خداوند آن ها را گرسنه نمی گذارد و روزی می دهد پس او همه ی شما را روزی می بخشد .
بیشترجنبندگان اعم از حیوانات و حشرات ،گذشته از انسان در انواع متنوعی وجود دارند که به طرق پیچیده ای تحصیل روزی می کنند از آن جمله : مورچگان و زنبوران عسل مواد غذایی خود را از صحرا در بیابان به سوی لانه حمل و ذخیره می کنند و یا همچون پرندگان که آغاز هر روز را باید دنبال روزی تازه ای بروند ، و میلیونها میلیون از موجودات گوناگون در اطراف ما در نقاط دور و نزدیک ، در بیابانها و اعماق دریاها و بر فراز کوهها در دل سنگ ها وجود دارند ، که همه از خوان نعمت بی دریغش روزی می خورند که اگر نحوه ی ارتزاق همه ی جانداران از دیدگاه علوم تجربی و زیست محیطی بررسی شود و تمام تجربیات و واقعیات عرصه زیستی طبیعت با حکمت خالقیت حضرت حق و رازقیت و دیگر صفات او نسبت به موجودات مطابقت داده شود آنگاه عظمت اسرار پیچیده ی خلقت بیش از پیش آشکار می شود کما این که امروزه با پیشرفت تکنولوژی بسیاری از دانشمندان علوم تجربی و زیست شناسان و فیزیولوژیست ها از بررسی و تحقیق پیرامون تکوین فیزیولوژی موجودات زنده به علوم خداشناسی وارد شده و در نهایت معتقد به خالق بی همتا شده و اقرار کرده اند که جز خداوند تبارک کسی از ابناء بشر قدرت آفرینش های به این پیچیدگی را ندارد. و همین استدلال موجب شده آن ها با مکاشفات علمی به ماوراءالطبیعه و عوامل متافیزیک نیز معتقد شوند و با این دیدگاه به جهان بینی الهی برسند . نمونه ی بارز این گروه پزشک علم تشریح الکسی کارل می باشد . سیستم بعیده ی بدن انسان او را متنبه کرد و کتابی بر اساس یافته های خود نوشت بنام انسان موجودی ناشناخته که در این مجموعه به گونه ای تطبیقی پرده از اسرار آفرینش انسان برداشته و با استدلال های زیبا خواننده را نسبت به موجودیت خود آگاهی می بخشد . این شناخت های تجربی او را به تعقل ، تفکر و تدبر پیرامون خلقت واداشت . سپس بیان کرد که علوم انسانی و وحیانی کوتاهترین راه رسیدن به خداست زیرا امثال من با تجربه به این مهم رسیدم ولی هستند علمایی که با اعتقاد راسخ به مبدأ هستی و خالقیت و رزاقیت و دیگر صفات الهی نردبان ترقی و شناخت مکاشفات را سریعاً بالارفته اند و از برکات وجود این افراد شاخص جواهر بشری نیز منتفع گردیده اند . »[7]