حوزه خدیجه کبری ( سلام الله عليها ) اصفهان

اسراف و تجمل گرایی پیامدهای فراوانی در عرصه اقتصادی ، اجتماعی ، اخلاقی دارد که پیامد های مهم از نگاه آموزه های دینی عبارتند از :

الف: نابودی سرمایه ها: بارزترین اثر نامطلوب اسراف و تجمل گرایی ، هدر دادن ثروت و اتلاف منابع و امکانات مادی است ، گرچه از نگاهی شخصی و محدود ، اسراف در کالاهای اساسی همچون مواد غذایی به ویژه نان و نیز منابع تجدید ناپذیر خسارتهای سهمگینی به بار می آورد اثر مستقیم این پدیده به ویژه بر جوامعی که درآمد امکانات محدودی دارند . فقر و محرومیت است از این رو رسول خدا می فرمایند ، میانه روی ثروت زاست و اسراف نابود کننده –امام صادق داستان کسانی را یاد می کند که در رفاه و نعمت فراوان به سر می برند و با تجمل گرایی و اسراف در مواد غذایی و استفاده نادرست از آن به فرمان خدا گرفتار بلاهای زمینی شدند وبه مشقت افتادند امام فرمودند :اینان همان آبادی اند که خداوند در این آیه یاد کرده است »«وضرب الله مثلاً قریة کامت آمنة مطمئنه یا اَیَّتُها رزقُها وغداً من کلِّ مکان فَکَفَرت یا بانعُم الله فأذاتها الله لباسِ الجوعِ و الخوفِ بما کانوا یَصنَعون »خداوند شهری رامثل زده است که امن وامان است . وروزی اش از هر سو فراوان می رسید سپس ساکنانش نعمتهای خدا را ناسپاس کردند و خدا هم به سزای آنچه انجام می دادند طعم گرسنگی و هراس را به ایشان چشانید.[1]

ب:تضییع حقوق دیگران: اسراف وتجمل گرایی در بعد اجتماعی باعث تضییع حقوق دیگران می گردد براساس مبانی اقتصاد اسلامی ، منابع و امکانات مادی در زمین از آن همه افراد بشر است . و هر کس تنها در محدودی نیاز های متعارف خود حق بهره برداری از آن را دارند بنابراین هرگونه تجمل گرایی گروهی محرومیت گروه دیگری را در پی دارد .

 به عنوان مثال در سطح جهان آمار وارقام نشان می دهد کشورهای صنعتی و پیشرفته تنها 30% جمعیت جهان را تشکیل می دهند در حالیکه بیش از نصف غلات جهان را مصرف می کنند در صورتی که مصرف اضافی آنها 24% می باشد و پی آمد این مسئله آن است که بیش از یک میلیارد نفر در کشورهای توسعه نیافته دچار سوء تغذیه می شوند و نیمی از آنان به طور دائم در گرسنگی به سر می برند .

ج:مفاسد اخلاقی و رفتاری: تجمل گرایی از دو جهت سرچشمه و عامل مفاسد اخلاقی ورفتاری است . نخست آنکه در آمد بسیاری از افراد را کاهش می دهد . چنین افراد تجمل پرست برای تامین هزینه ها به رزیتهای اخلاقی چون بخل و حرص یا مفاسد اقتصادی مانند ربا ،رشوه و اختلاس خود را آلوده می کنند دوم اینکه تجمل گرایی منشاء بسیاری از مفاسد اخلاقی حتی انحرافات عقیدتی را شامل می شود .

د: سقوط معنوی: تجمل گرایی افزون بر زیانهای اقتصادی به سقوط معنوی و دور شدن آدمی را از مقام مقرب الهی را در پی دارد محرومیت افراد تجمل پرست از دوستی و هدایت خدا وگمراهی وهمراهی با شیطان از پیامد های است که قرآن کریم به آنها تصریح نموده است . در بیانی قرآنی تبذیر کنندگان نعمت الهی را کفران می کنند و آنان را از مسیر اصلی خود خارج می نمایند اینان از آن رو برادران شیطان نامیده می شوند که اعمالشان هماهنگ وهم ردیف کارهای شیطان است و یا در دوزخ قرین و همنشین شیطان می باشند[2].

نوشته : طاهره علیزاده