اهمیت بهداشت در اسلام
خداوندبزرگ ، طبیعت زیبــا ، حیوانات ، میوه و سبزیجات را در اختیار انسان قرار داده ، تا از آن ها برای خوردن و آشامیدن ، پوشاک ، مسکن و سایر نیازهای خود استفاده کند و برای حفظ سلامتی جسم و جان آن ها و بقای نسل ها به کار گیرند. [1] و به رموز و نظمی که در آنها وجود دارد ، بیندیشد و به عظمت و لطف خداوند مهربانی که این همه مواهب را برای آسایش و استمرار حیاتش ایجاد کرده ، پی ببرد و از او سپاسگزاری کند و در راه رسیدن به کمال و فضیلت از آنها استفاده نماید.[2]برای رسیدن به لقاءالله که هدف نهایی انسان است به سراغ کامل ترین دین یعنی دین مبین اسلام می رویم که در این شریعت به تمام زوایای زندگی بشر اشاره کرده که در این فصل به بررسی مسئله بهداشت و تغذیه در اسلام پرداخته شده است.
>اسلام برای بهداشت فرد و اجتماع و سلامت محیط زیست اهمیت به سزایی قائل شده است . بسیاری از دستورات اسلامی خواه واجب یا مستحب نقش موثری در بهداشت فرد و جامعه دارد. و این حقیقت، صرفاً سخن ما که پیروان این مکتبیم نیست بلکه بسیاری از پزشکان و صاحب نظران مسائل بهداشت نیز به آن اعتراف دارند. یکی از پزشکان غرب در این باره گفته است : « بسیاری از احکام اسلامی ، اعم از واجب و مستحب پیوند مستقیم با سلامت جسم دارد ، به عبارت دیگر دستورات اسلامی در آن واحد دو هدف را دنبال می کنند. یکی عبادت در پیشگاه خداوند و دیگر حفظ بهداشت و دانشمند دیگری می نویسد : « تعالیم آیین اسلام بهترین الگو برای حفظ بهداشت فرد در جامعه می باشند. اسلام در مورد خوردن و آشامیدن به میانه روی دستور می دهد ، به پاکیزگی سفارش می کند ، شستشو با آب پــاک را هــر روز پنج بار واجب می داند و … از همه جالبتر این که بخشی از دانش های اسلامی به مسائل بهداشت و حفظ سلامتی مربوط می شوند. نکته قابل تأمل این که دستورات بهداشتی اسلام در محیطی عرضه شده است که مردم آن هیچ گونه شناختی از این امور نداشتند ، سخن امیرمومنان حضرت علی(ع) خطاب به مردم عرب ، بهترین بازگوکننده شرایط غیربهداشتی آنان در دوران قبل از اسلام بوده است .
آن حضرت می فرماید :
شما ای گروه عرب در آن هنگام ( قبل از بعثت ) پیرو بدترین آیین بودید و در بدترین جایگاه بسر می بردید، در زمین های سنگلاخ و میان مارهای زهرآگینی که از صداها نمی رمیدند اقامت داشتید آب لجن بدبو را می آشامیدید ، غذای خشن می خوردیدو … . به رغم وجود چنین وضع و شرایطی پیامبراکرم)ص) همواره یاران و پیروان خــود را بــه رعایت بهداشت دعــوت می نمود و می فرمود : از پروردگار خود ، سلامتی و دوری از بیماری طلب کنید و بدانید که هیچ کس بعد از ایمان قلبی به خدا به نعمتی ارزشمندتر از سلامتی دست نمی یابد. [3]
و با توجه به آیه ای از قرآن کریم که می فرماید :«إِنَّ اللَّهَ يُحِبُّ التَّوَّابِينَ وَ يُحِبُّ الْمُتَطَهِّرِينَ»[4] به اهمیت مسئله بهداشت بیشتر پی می بریم که حتی در آن دوران خداوند با نازل کردن آیه ای جایگاه بهداشت را در اسلام مشخص می کند و به قدر و منزلت آن می پردازد و حتی پاکیزگان را محب خود معرفی می کند.
[1]- نعمت الله یوسفیان ، احکام اسلامی ، مشهد ، ناشر اداره آموزش های عقیدتی سیاسی نمایندگی ولی فقیه در سپاه ، 1378 ، ص 135