حوزه خدیجه کبری ( سلام الله عليها ) اصفهان

  مسئله خانواده، جزو مسائل بسيار مهم اجتماعات بشري است يعني اينكه سلامت يك جامعه، استحكام يك اجتماع بزرگ انساني، به استحكام خانواده هايي كه آن اجتماع را تشكيل مي دهد؛ بستگي دارد. يك خانواده بسامان و مستحكم، باعث رشد استعدادهاي فراوان انسان و از طرف ديگر قوام و پايداري ارزشهاي اصيل انساني در جامعه است. به جرأت مي توان گفت، كه هر جامعهجاي كه خانواده در آن محكم باشد، هم خوب تشكيل مي شود هم دوام خوبي
مي تواند داشته باشد و از پايداري نسبي برخوردار شود، آن جامعه از نظر اخلاقي و هم از نظر مشكلاتي كه در مقابل فشارهاي داخلي و خارجي دارند مصونيت پيدا مي كند. به همين دليل يكي از مهم ترين شاخص هاي بحران تمدن غرب و جهان معاصر، سستي خانواده هاست.

از نظر بينش اسلامي خانواده، يكي از آيات بزرگ خداست. خداوند در سوره مباركه روم وقتي كه در كنار عظمتهايي كه در عالم تكوين وجود دارد آيات خودش را بررسي
مي كند، از خلقت آسمان و زمين و رعد و برق و باران و آنچه كه در عالم خلقت هست، به عنوان آيه اشاره مي كند. به يكي از مهم ترين آيات كه در مورد خانواده و تشكيل خانواده است هم اشاره مي كند: «وَ مِنْ آياتِهِ أَنْ خَلَقَ لَكُم مِنْ أَنفُسِكُم أَزواجاً لِتَسكُنوا إِليها وَ جَعَلَ بَينَكُم مَّوَدَّةً وَ رَحمَةً إِنَّ في ذلِكَ لَأياتٍ لِقومٍ يَتَفَكَّرونَ.» «و از آيتهاي او آن است كه آفريد براي شما از خودتان جفتهايي (همسراني) تا آرامش بيابيد بوسيلة آنها و نهاد ميان شما دوستي و مهري در اين آيتهايي است براي گروهي كه انديشه مي كنند.» [1] به همين دليل چون خانواده جزو آيات بزرگ خداست، هيچگاه از بين نمي رود، ولي تضعيف مي شود. البته در اين بين عواملي وجود دارند كه اين بنيان را ضعيف و متزلزل و سست مي كنند از جمله: عدم احساس مسئوليت همسران نسبت به يكديگر، عدم تقواي الهي، رعايت نكردن حقوق طرفين، ناسازگاري، بي صبري، خودخواهي و تكبر و … ناگفته نماند گناه و بي تقوايي از عوامل عمده سستي، در خانواده ها به شمار مي آيد. با توجه به اين موارد جايگاه نماز در مسئله استحكام خانواده روشن مي شود. در اين جا ميان خانواده و نماز يك سري شباهت هايي وجود دارد كه شايان ذكر است. در روايات از امام علي u آمده است كه ايشان مي فرمايند: « الصَّلوةُ تَستَنزِلُ الرَّحمَةَ» «نماز رحمت را نازل مي كند.» [2] پيامبر اكرم r مي فرمايند: «يُفْتَحُ أَبوابَ السَّماءِ بِالرَّحمَةِ في أَربَعَةَ مَواضِعَ.» و يكي از آنها «عِندَ النِّكاحِ» مي باشد. [3]

پيامبر )ص مي فرمايند: «اَكثَرُ أَهلِ النّارِ العُزّّابُ»[4] قرآن مي فرمايد كه از جهنميان مي پرسم كه چرا شما جهنمي شديد؟ «وَ ما سَلَكَكُم في سَقَر؟» «قالوا لَم نَكُ مِنَ المُصَلّينَ» «مي گويند ما از نمازگزاران نبوديم.» [5]

پيامبر اكرم (ص مي فرمايند كه: «جَعَلَ اللهُ جَلَّ ثَناءُهُ قُرَّةَ عَيني في الصَّلاةِ.» «خداوند نور چشم مرا در نماز قرار داده است.» [6]

و به خداوند مي فرمايد كه: «رَبَّنا هَب لَنا مِن أَزواجِنا وَ ذُرِّياتِنا قُرَّةَ أَعيُنٍ وَاجْعَلْنا للِْمُتَّقينَ إِماماً»[7] خانواده در اينجا نور چشم مي شود. در زمينه هاي مختلف اين نزديكي را در روايات
مي بينيم.

يك نكته مهم در اينجا وجود دارد و آن اينكه خانواده باعث رشد شخصيت انسان، دوري انسان از انحرافات، بزهكاريها، و بيماريهاي رواني مي شود هم در روايات بطور صريح داريم و نيز در آيات قرآن هم آمده كه نماز انسان را از بديها و منكرات باز مي دارد. يا راجع به انسان و ناملايمات و بي صبري ها و مشكلات در قرآن داريم كه اين نماز است كه انسان را در مقابل ناملايمات مقاوم بار مي آورد.

از آيات قرآن و روايات معصومين (عليهم السلام) استفاده مي شود كه اگر، انسان نمازگزار واقعي باشد در امان است. البته نمازگزار هم مراتب دارد. اگر انسان يك خانواده محكم داشته باشد، بوسيله نماز از مشكلاتي كه در سر راه خانواده است مي تواند در امان بماند. انسان نمي تواند مطمئن باشد كه تشكيل يك خانواده درست، منهاي مسئله نماز و بي توجهي به ارزشهاي الهي مي تواند به طور دائم و اطمينان بخش، خانواده را مستحكم كند. نمازگزار واقعي حقوق خانواده را نگه مي دارد. در روايات مربوط به نماز آمده است كه اگر كسي حق نماز را ضايع بكند، حقوق ديگران را هم ضايع مي كند. [8]